I.Bölüm

II.Bölüm

III.Bölüm

IV.Bölüm

V.Bölüm

VI.Bölüm


ÇAĞDAŞ BiREYSEL VE YÖNLENDiRiCi EĞiTiM SiSTEMi

 

     






 
 
 

IV.Bölüm

 
     
  EĞİTİM KOMPLEKSİNE BAĞLI BİRİMLER VE MERKEZLER  
 
1. BAĞLI  BİRİMLER VE MERKEZLER

      Eğitim komplekslerinin bünyesindeki birimler her kampusun bünyesinde ayrı, ayrı birimler şeklinde oluşturulabileceği gibi bazı birimler, daha fazla ve kolay hizmet vermesini sağlamak amacı ile merkezi yapılanmalara gidebilir. ( Üst Kurul ve Yönetim Kurulları kararları ile düzenlemeler yapılabilir.) Rehberlik ve Denetim, Rehberlik ve Psikolojik Danışma, Ölçme Değerlendirme, Öğrenci Hizmetleri, Bilgi İşlem vb. eğitim-öğretimle doğrudan ilişkili olan bu birimlerin, Eğitim Kompleksi bünyesinde aynı görevi gören Merkezlere bağlı olarak faaliyet yürütecek Kampus yapılandırılmaları oluşturulabilir. ( Kampusta belirli sürelerde görevli olan bu alanda görevli kişilerin, öğrenci , öğretmen ve yöneticilerle işbirliği ve koordinasyon içinde görevlerini yapması için oluşturulabilir. Bu amaçla eğitim kompleksine bağlı kampuslarda adı geçen bazı birimlerin burada adının geçmesi yapılacak yapılanmada seçenekler sunulmasından kaynaklanmaktadır.

     Eğitim Kompleksinin, bünyesindeki her türlü araştırma, geliştirme, inceleme, planlama, programlama, ölçme ve değerlendirme, teknolojik ve bilimsel gelişmeler , uygulamalar, eğlence, etkinlik ve aktiviteler, sağlık ve diğer hizmetler vb. tüm faaliyetlerin bireysel ve ekip çalışmaları ile yürütülmesi, kontrol ve denetimi ve insanların yararlanmasını sağlamak amacı ile aynı görev ve işlevleri yürüten birimler aynı çatı altında birleştirilerek Merkezlere, park, oto park alanları, üretim ve uygulama , tanıtım, spor   alanları, fuar, galeri, hayvanat bahçesi, dinlenme, konaklama, kültür, eğlence tesisleri, salonlar   Birim ya da  Merkezlere dönüştürülerek, yapılandırılabilir. Aşağıda oluşturulabilecek  bazı merkezlerden örnekler verilmiştir. Bu merkezler isimlerinde belirtilen işlerin ve görevlerin sağlıklı yürütülmesi amacı oluşturulmuşlardır. Bu merkezler ilgili kampusun bünyesindeki kurum ve birimlerden alanla ilişkili olan ve belirli niteliklere sahip olan personelin aday olarak ve seçimle belirlenmesi esastır. Bu merkezleri Kampus yönetimine bağlı olarak ve koordinasyonu ile görev yaparlar ve ilgili kurul ve komisyonlarla işbirliği, eşgüdüm içinde çalışırlar. Bu merkezlerin kuruluş ve çalışmaları ile ilgili bazı örnekler aşağıda verilmiştir. Ancak ilgili merkezler yönetmelikler  ve kurul kararları doğrultusunda faaliyet gösterir, yönetimce belirlenen kurullara merkez yöneticileri katılırlar.l

 1.İl Sınav Merkezi

 2.Ölçme Değerlendirme Merkezi

 3.Araştırma –Geliştirme Merkezi

 4.Öğrenci Bilgi İşlem Merkezi

 5.Yabancı Dil Eğitim Merkezi

 6.Spor Merkezi

 7.Bilim Merkezi

 8.Kültür Merkezi

 9.Sağlık Merkezi

10.Sanayii Merkezi

11.Ticaret Merkezi

12.Turizm Merkezi

13.Tarım ve Hayvancılık Merkezi

14.Rehabilitasyon Merkezi

15.Ders Araç ve Gereçleri Merkezi

16.İstatistik ve Veri Merkezi

17.Eğlence Merkezi

18.Dinlenme ve Konaklama Merkezi

19.Sanat Merkezi

20.Tiyatro ve Sinema Merkezi

21.Fuar Merkezleri

22.Sergi ve Defile Merkezleri

23.Üretim ve Tüketim Merkezleri

24.Oda ve Birlik Merkezleri

    1.  İl Sınav Merkezi:

      İldeki En fazla personele sahip Eğitim Kompleksi bünyesinde, her eğitim kompleksinin her seviyedeki kampusunun, Bölüm-Bilim Dalı- Zümre Başkanlarının, ölçme-değerlendirme ve araştırma geliştirme kurul ve komisyonlarının başkanlarının katılımı ile oluşan  bir merkezdir. Rektörce belirlenen, ( Eğitim Kompleksinin yönetiminde görev alan bu alandan bir üye başkan olarak  belirlenir.) üyenin başkanlığında en az yılda iki defa genel sınavlardan 15 gün önce toplanır. Toplantıda hangi dersten hangi konuların işlendiği ve sınava kadar işleneceği hangi kampusta görevli öğretmen-öğretim görevlilerinin nerelerdeki sınavlarda görevlendirilmesi gerektiği, sınavların objektif gerçekleşmesi için alınacak önlemler vb. tüm dersleri genel sınavları ile ilgili hususlar ayrı, ayrı belirlenir. Bu doğrultuda ilgili birimlerce ayrı, ayrı çalışmalar yapılır.

      2.  Ölçme ve değerlendirme Merkezi:

        Bu gün eğitim sistemimizde ölçme değerlendirme, öğrencilerin aldıkları derslerdeki konuları ne derecede öğrendikleri ve bu öğrenme durumlarının notla değerlendirilmesi esastır. Değerlendirme öğrencinin davranışının değişip, değişmediğinin belirlenmesi, nasıl değiştirilip, geliştirilmesi gerektirdiği konularında geri bildirim verir. Başarı düzeyi düşük ya da çok düşük olan öğrenciyi başarılı olmaya güdüler ve kendisi ile ilgili olumlu kararlar almasını sağlar. Aynı bilim dalı ve derslerin öğretim görevlisi-öğretmenleri arasındaki durumu, sonuçları kıyaslayarak, öğretmenin yeterliliği konusunda geri bildirimler sağlamak amacı ile yapılmalıdır.

       Ayrıca öğretim programları genelde öğrencilerin almakla zorunlu oldukları dersler ağırlıklıdır. Bu yapısı gereği öğrencinin bazı derslere ilgi ve yeteneği uygun olmaması halinde motivasyon oluşmayacağı için derse çalışmaya istek oluşmayacaktır. Bu da yetmezmiş gibi çaba göstermesine rağmen dersten başarısız olması nedeni ile gittikçe dersi ve öğretmenini sevmemeye başlayacaktır. Ayrıca ülkemizde üst öğrenime yönelmede sınav gerçeği ile karşı karşıya olmamız öğrencinin bu durumunu daha da güçleştirmektedir. isteksiz çalışmaların zorlanma ve gerilmelere neden oluşturması sonucu öğrenciden kaynaklanan bir çok psikolojik ve kişisel sorunların ortaya çıkmasına neden olmaktadır.

     O halde ne yapılmalı, öğrencilerin ilköğretim birinci kademede aldıkları derslerin zorunlu olması sonucu, öğrencinin zorlanmasını kolaylaştırıcı, ders etkinliğine katılımını sağlayıcı ödül sistemleri ağırlıklı olarak oluşturulmalıdır. Bu olumsuz yönünün ortadan kaldırılması için birinci kademede derslerin genel değerlendirilmesi amacı ile yapılan Yeterlilik Testleri ile yetinmeli, ayrıca dönem sonlarında Standart Başarı Testleri uygulanmamalıdır. Birinci sınıfta dersler uygulamalı olmalı, en erken ikinci sınıfın ikinci döneminden itibaren Yeterlilik Sınavı uygulanabilir. Dördüncü ve beşinci sınıftan itibaren ikinci kademedeki derslerin alt yapısını oluşturacak dersler, genel sınava dahil edilerek, yıl sonunda genel sınav amaçlı Standart Başarı testleri  bu sınıflardan başlatılabilir. İlköğretim Kampusunun ikinci kademesinde, Ortaöğretim ve Yükseköğretim Kampuslarında, dönemde bir kez uygulanan Yeterlilik Sınavı sonrası her dersten ilgili öğretmen, uzmanca uygulanan “ Başarısızlık Nedenleri, Başarıyı Değerlendirme Ölçeği vb.”  başarısızlık nedenlerine uygun  ek çalışma, kurs ve etütler düzenler. Ülke ve il genelinde yapılan  Standart Başarı Sınavı sonuçlarına rağmen öğrenciler, başarısız oldukları derslerden, “ Yoğunlaştırıcı Yetiştirme Kurslarına “ alınırlar. Kurs sonunda uygulanan test sonuçlarına uygun ders geçme ortalamaları yeniden belirlenir. 

    Hedeflenen davranışların ne derecede öğrenildiğinin ölçülmesi amacı ile geçerliliği ve güvenirliği olan ölçme araçları geliştirilmelidir. Yapılan ölçme sonucu hedef ve amaçlara ne derecede ulaşıldığı belirlenip, fark edilip, gerekli karşılaştırmalar yapılabilmelidir.   

    Bu amaçla İlköğretim Kampusunda, birinci kademeden itibaren genel kültür, bilgi ve beceri kazandırıcı zorunlu dersler, öğrencilerin zorlanmamaları için  gelişim dönemi özelliklerine ve bireysel ayrıcalıklara uygun, ihtiyaçlarını karşılayacak, işlerine yarayacak ders programlarından oluşmalı ve tüm  sınıflara dengeli dağıtılarak, çağdaş araç-gereçlerle çok sayıda duyu organına hitap edici ve çeşitli  yöntemlerle ilgi çekici ve öğrencilerin aktif hale getirildiği eğitim-öğretim ortamlarında derslerin verilmesi, ölçme sonuçları doğrultusunda   ( Öğretmen,  değerlendirdiği sınav kağıtlarını öğrencilere dağıtarak, yaptığı sınavın, sırası ile doğru yanıtlarını söyleyerek, çözerek ve açıklayarak, hatasını görmesini doğruyu bulmasını sağlamalıdır.) sonuçlar diğer   öğrencilere sezdirilmeden bir sonraki derslerde ya da etütlerde ek düzenlemeler yapılması esastır. Tüm bu çalışmaların sonuçlarından yaralanılarak, öğrencilerin dersle ilgili genel durumlarının objektif değerlendirilmesi gerekmektedir. Çağdaş eğitim sistemlerinde öğrencilerin olumsuzlukları odak yapılmadan ya da yerilip, aşağılanmadan, toplum ve akranları içinde gururunun rencide edilmesine fırsat verilmemelidir. Öğrenci ile ilgili bir olumsuzluk gözlenip, belirlendiğinde, durumunun bireysel görüşmelerle, olumsuz tutum ve davranışın nedenleri belirlenmeli, yetersiz ve hatalı olduğu durumlarla ilgili öğrencinin hatasını görmesi, farkına varmasının sağlanması ve doğru davranış hakkında bilgi verilmesi vb. çalışmalar amacına yönelik bireysel görüşmeler yapılmalıdır. Buna rağmen olumsuz davranışların devam etmesi durumunda, ilgili birimlerce önlem almaları istenir. Bu amaçla öğrencilerin iyi davranışları odak alınarak, övülüp, pekiştirilmesi, olumlu davranışlara dikkat çekilerek, diğer öğrencileri olumlu davranışa teşvik edici, ilgisini çekici düzenlemeler yapılmalı ve bu davranışlar ödüllendirilmelidir. 

      Öğrencilerin davranışı kadar dikkat edilmesi gereken diğer bir husus öğrencinin başarısızlığının odak alınmasıdır. Başarısızlığın odak alınarak, ön planlarda olması öğrenciyi yaralar ve aşağılık duygusu geliştirir, kişiliğini zedeler, arkadaşlar yanında gururu ve onurunu yaralar, süreç içinde bu yolla ilgi çekici davranışlara teşvik eder, olumsuz tutum ve davranışlar kazandırır, derse ve öğretmenine karşı olumsuz tavırlar geliştirir. Bu çocuk kazanılacağı yerde süreç içinde kaybedilir. Başarısızlık yüzüne vuruldukça,” Çalıştığım halde başaramıyorum, o halde neden çalışayım.” olumsuz tutum ve davranışları geliştirir. Süreç içinde bu tutumlar alışkanlığa ve yaşam biçimine dönüşür. Bu şekilde bir eğitim-öğretim ortamında bu öğrenciyi kazanmak gittikçe güçleşir. Oysa aynı öğrencinin başarısız olduğu durumlarda bireysel ya da ekipçe kapasitesi oranında görev verilerek, başarılı olma fırsatı verildiğinde ve bu çalışması övülmek, takdir edilmekle kalmayıp, anında notla ödüllendirildiğinde öğrenci başarının hazzını tadacak ve başarıyı yakalamak için çaba gösterip girişimde bulunacaktır. Eğitimde bilgi yüklemeden çok öğrencinin öğrenmesine yol göstermek, yardımcı olmak,düşünmeyi düşünmesini öğretmek, başarıya potansiyeli oranında teşvik etmek daha önemli olmaktadır. Aksi halde öğrencinin başarısızlığı odak alınıp, dile getirildiği oranda yetersizlik, beceriksizlik ve değersizlik ve başarısızlık duyguları gelişerek, süreç içinde ben bir şeyi başaramıyorum, benim elimden bir şey gelmez o halde ben lanetlenmiş bir varlığım diyerek, kendini toplumdan soyutlayabilir ya da içe kapanabilir, topluma karşı düşmanlık duyguları geliştirebilir ya da olumsuz davranışlarla ilgi çekerek ön planda olmaya çalışır. Kendisini bu duruma getiren topluma karşı olumsuz, düşmanca tutum, tavır ve davranışlar geliştirebilir. Bu durumda eğitimin temel işlevlerinden en önemlisi olan topluma yararlı bireyler yetiştirme işlevi, eğitimciler kanalı ile  topluma zararlı bireyler yetiştirmeye yönelmiş olur. Bu nedenle derslere öğrencileri güdüleme, motivasyonu  ve isteği arttırma amacı ile çok sayıda duyu organına hitap eden çağdaş araçlar destekli ve aktif öğrenmeye sevk edici, ona yardımda bulunucu ve yönlendirici düzenlemeler yapılmalıdır. Öğrencilerin yeteneğine uygun programlarda yetiştirilmesinin hedeflenmesi yerine, yeteneğinin üzerindeki programları yükleme hele, hele ezberci bilgi yükleme  alışkanlığını bırakmamız gerekmektedir. Bazen yeteneğinin altında eğitim-öğretim programlarında yetiştirmeye kalkmak yarardan çok zarar getirecektir.

      Tüm bu durumlar düşünülerek öğrencilerin derslerdeki durumları değerlendirilip, o dersin notu takdir edilmelidir. Ancak öğrencinin ilgi, yetenek ve isteklerine uygun ders programları ile yetiştirilmelerine ağırlık verilmelidir. Bir Atasözümüzde de belirtildiği gibi  “ İstenmeyen aş, ya  karın ağrıtır  ya da  baş.”

      Bu amaçla ilköğretimden başlanarak her ders için öğrencilerin bireysel ya da ekip çalışmaları ile en az bir ders görevi,( Öğretmence belirlenen görevler arasından) isteğe bağlı olarak seçmesi sağlanmalıdır. Öğrenci her dersten isterse birden fazla görev alabilir. Bu görevler dersle ilgili araştırma, inceleme, proje, bir iş yapma, bir beceri kazanma, bir hedefe ulaşma, bilgi toplama, problem çözme, gözlem, deney, uygulama vb. her türlü çalışma olabilir. (Kültürel, sanatsal ve  sportif etkinlik ve aktiviteler vb.)

    Ekipçe yapılacak çalışmalar için, öğretmenler bazı öğrencileri yönlendirilebilir. Ekip çalışmaları ile yapılacak görevler işbirliği içinde gerçekleşir. Bireysel ve ekip çalışmalarında ilgili dersin öğretmeninin işbirliği ve rehberliğinde yürütülmesi esastır. Gerektiğinde öğrenci, diğer öğretmenlerden de yönlendirici yardımlar alabilir.

      Her dersten öğrencilerin, ders ve dersin işlevi ile ilgili  dönemde en az bir defa  bilgileri ve becerileri ne derecede öğrendiğinin belirlenmesi ve dersle ilgili yeterliliğini  ölçmek ve değerlendirmek amacı ile “ Yeterlilik Sınavı “ yapılır. Özellikle  sınavlar test usulü ile  yapılır. Bazı derslerin işlevi ile ilgili olarak ayrıca uygulama yapılabilir.  Bu sınavda, öğrencinin dersle ilişkili öğretim programlarında hedeflenen davranışlara ne kadar ulaşıldığı, öğrenilen bilgileri ne derecede öğrenildiğinin belirlenmesi, öğrencinin diğer öğrenciler arasındaki yerinin ve düzeyinin belirlenmesi amacı ile  yapılması esastır. Yapılan ölçme ve değerlendirme öğrencilerin eksikliklerini notla değerlendirmek amacı ile yapılamaz. Sınav sonucu, öğrencilerin hangi bilgileri ne derecede öğrendikleri ya da öğrenemedikleri, yetersiz ve başarısız oldukları sorularla ilgili konular ayrı, ayrı objektif olarak belirlenmesi amacı ile yapılması esastır.  Bu belirlemeler en çok soru bilenden başlanarak en az soru bilene kadar ayrıntılı değerlendirilerek, ( İlgili sınavda en yüksek puan alacak öğrencilerinde bulunabileceği şekilde puanlama yapılır.) öğrenilmeyen bilgi ve becerilerle ilgili ek çalışmalar,  eksik bilgileri tamamlanmaya çalışıcı etütler düzenlenerek  yapılır. Bu sınav sonrası başarılı olan öğrenciler etütlere katılmak zorunda değildir. Ancak isteyen başarılı öğrenci de etütlere katılabilir. Yeterlilik Sınavında, öğrencilerin yüzde ellisi ve üstünde yanlış yanıtlar verilen sorular puanlamada değerlendirmeye alınmaz. Yanlış yanıtlanan sorularla  ilişkili ilgili  konular, tekrar ana hatları ile verilerek, noksan ve yetersiz öğrenilen bilgilerin pekiştirilmesi çalışmaları yapılır. Bu sınav, en erken dönemin sona ermesinden dört hafta önce ya da son iki haftaya girmeden zümrelerce belirlenen tarihte ve Standart Başarı Sınavından önce yapılır.

     Her dersin öğretmen-öğretim görevlisi  hazırlanan yıllık çalışma programı doğrultusunda, çalışmalarını yürütür ve  ek düzenlemeleri yapar. Her öğrencinin en az  bir bireysel ya da grup çalışması almasına rehberlik eder. Örgün eğitim yolu ile dersine en az ders saatinin yarısı kadar devam eden öğrencilerin yeterliliğini tespit etmek amacı ile “ Yeterlilik Testi “ uygular. 

    Yıl-Dönem sonunda  aldıkları derslerdeki durumunu ve düzeyini belirlemek amacı ile yapılan, “ Genel Değerlendirme - Standart Başarı Sınavı “  İl Sınav Merkezince ya da Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Merkezince yapılır. Sınav sonuçlarının değerlendirilmesi,  her dersten  ders geçme notu, o dersten dönem-yıl içinde aldığı notla toplanarak, ikisinin ortalaması alınarak;  Ölçme Değerlendirme Merkezince yeniden belirlenir. Ders geçme notunun yeni durumuna rağmen başarısız olan öğrencilerin başarısız olduğu dersler dikkate alınarak zorunlu Yoğunlaşmış Yeterlilik Kursları açılır. Bu kurs öğrencinin başarısızlığa uğradığı dönemden sonraki dönemde başlatılır. Süresi, sömestri süresini geçmemek kaydı ile tüm öğrencilerin yetersiz oldukları derslerin konuları ile ilişkili başarısızlık yüzdelikleri ölçme değerlendirme merkezince ayrı, ayrı belirlenir. Sınav sonuçları ile ilgili istatistiksel  veriler, Zümre Komisyonlarında görüşülüp, değerlendirilerek. İlgili derslerin başarısızlık  yüzdeliklerinin yüksek olan konular belirlenir. Bu komisyon kararları doğrultusunda yönetimce her  ders için Yeterlilik Kursları açılır. Öğrencilerin, başarısız olduğu zorunlu-alan derslerinden oluşan kurslara zorunlu, seçmeli derslere ise isteğe uygun katılımları esastır. Bu kursların süreleri, ilgili dersin  haftalık   ders saati sayısından az ve iki katından fazla olamaz. Açılan dersin her ders için haftalık ders saatinin en az yarısı kadar öğrencilerin derslere devam etmeleri, kurs sonunda yapılan sınava girmeleri esastır. Bu kursların açılan derslerinde görev alacak öğretmen ve öğretim görevlilerinin isteğe uygun görev almaları, zümrelerce belirlenir.  Bilim dalı-zümre toplantıları sonunda yeterli kurs öğretmeni bulunmaması durumunda, her ders için kurs görevlileri açığı yönetimce, daha az deneyimli olanlardan başlanarak, ders öğretmenleri arasından kura ile belirlenir. Yeterlilik kursları sonunda sınav yapılması ve sınav notları ile dersin aritmetik ortalamasının yeniden belirlenerek, ilgili dersin ders geçme notunun belirlenmesi esastır. Tüm koşulları uygun olmayan kampusların yönetim kurulu kararları ile bu dersleri alttan almaları da sağlanabilir. 

     Dönem- yıl sonunda her öğrencinin Ders görevi, Yeterlilik Sınavı ( Testi), Yeterlilik Kursu Sınavı ve Takdir notlarının  aritmetik ortalaması  o dersin yıl sonu notu olarak belirlenir. (Öğrencinin ilgili dersteki gayreti, çabası, katılımı, tutumu, tavırları, davranışları vb. takdir notu olarak ders öğretmenince belirlenir.) Ancak hiçbir koşulda takdir notu yeterlilik sınavı notunun altında olamaz,  yeterlilik sınavı notundan yüksek olabilir. Her dersin dönem notunun Kampus Yönetiminin onayı ile Ölçme değerlendirme ve Öğrenci  Bilgi-İşlem Merkezine gönderilmesinden sonra; Sınav Planı ile belirlenen tarihlerde, her seviyedeki-düzeydeki sınıfların aldıkları derslerle ilişkili orta ve eşit ağırlıklı sorularla hazırlanan  ” Genel Standart Başarı Testleri “ uygulanır.( Her dersten ayrı, ayrı müfredat programlarındaki konu ve üniteler dikkate alınarak hazırlanan sorular Türkiye’deki tüm eşit düzeydeki kampuslarda aynı gün aynı saatte günde 3-4 dersi geçmeyecek şekilde sınavlar yapılır.)  Öğrenciler aldıkları derslerle ilgili, Genel Standart Başarı Testlerine girmek zorundadır. ( Örgün veya yaygı eğitime devam eden tüm öğrencilere belirlenen tarih ve sürelerde bu sınavlar uygulanır.) Bu sınavlar, Eğitim Kompleksleri Üst Kurulunca koordine edilen, ÖSM ( Öğrenci  Sınav Merkezince) planlanarak bağlı bulunan İl Sınav Merkezince yürütülür. Örgün eğitime devam eden öğrencinin bu sınav sonuçları ile dönem sonu ders notunun aritmetik ortalaması yeniden alınır. Yaygın eğitim öğrencilerinin bu sınav notu ile o derslerdeki ders geçme notları belirlenir. Standart  Başarı Testi sonucu başarısız olan örgün eğitim öğrencileri Yoğunlaştırılmış Yeterlilik Kurslarına alınırlar. Bu kurslar, her dersin dönem süresindeki ders saatinin yarısından az olmamak, haftalık ders saatinin iki ile dört katı  olmak üzere yoğunlaştırılarak Cumartesi, Pazar günleri dahil edilerek verilebileceği gibi Akşam saatlerinde de verilebilir. ( Öğrencinin başarısız yani yetersiz olduğu zorunlu ya da alan dersi sayısı beşi geçmesi halinde istediği beş dersi zorunlu alması diğer dersleri isterse alması sağlanır.)

     2. Dönemde açılan, Yoğunlaştırılmış Yeterlik Kurslarının yaz ayında açılması ve başarılı olan öğrencinin bir sonraki dönem alttan almaması ve her öğretim görevlisi-öğretmen buna uygun yıllık iznini kendi belirleyeceği bir sürede kullanabilmesi için bu kurslarda her ay uygun olan  eğitimciler branşları ile ilgili olarak görevlendirilirler.  ( Her personelin yılda Temmuz ya da Ağustos aylarında kullanabileceği 30 günlük bir izin hakkı vardır. İzin zamanını kendisinin belirlemesi koşulu ile izin süresi dışında görevlendirilmesi planlanır.) Yoğunlaştırılmış Yeterlilik Kursları, Her başarısız olunan ders için ayrı, ayrı düzenlenir  Kurs programı, Standart Başarı Testi Sonucu dikkate alınarak belirlenen konulardan oluşur.Her dersten Öğrenci Sınav Merkezince, Standart Başarı Testinin sonuçları dikkate alınarak Türkiye genelindeki öğrencilerin, % 30-69 arasındaki başarı sağladığı konulardan % 50 ağırlıklı,  % 01-29 arası başarı sağlanan konulardan % 20 ağırlıklı, % 70 ve daha fazla öğrencinin başarılı olduğu konulardan % 30 ağırlıklı soru hazırlanarak, belirlenen planlama doğrultusunda Türkiye’deki  bütün öğrencilere sorulur. Farklı süre ve dersliklerde ders görmesi sağlanarak  isteyen  başarısız yaygın eğitim öğrencileri de ( Gece de açılabilir.), Dönem sona ermeden bir hafta önce müracaat edip kayıt yaptırmak koşulu ile  katılabilirler. Kurs sonunda, aldıkları derslerin  yapılan sınavlarında ( ÖSM tarafından hazırlanan)  yapılan değerlendirme sonucu, öğrencilerin sınavdan aldıkları notun aritmetik ortalaması yeniden ders notu olarak belirlenir.

    Yukarda belirtilen tüm koşullar sonunda öğrencilerin her dersten başarı notu dikkate alınarak düzey derslikleri oluşturulur. 4,5,6,7,8. sınıflarda Düzey Dersliklerinin oluşturulması esas olmalıdır. Çünkü Düzey Dersliklerinde öğrencilerin düzeylerine uygun programlarda en iyi şekilde yetiştirilmesi için çabalar gösterilmekte, bununla yetinmeyip yeterlilik ve Standart Başarı Testleri sonuçlarından elde edilen veriler değerlendirilerek ek düzenlemeler yapılmakta, tüm bu çaba ve gayretlere rağmen yeterli düzeye gelmeyen öğrencilerin ilgili programlara geçişi önlenmektedir.Bu yönü ile öğrenci merkezli olmadığı asla inkar edilemez. Ayrıca yönlendirildiği üst programlarda da benzer düzenlemelere gidilerek öğrenci yeterli olduğu bir alana her zaman yatay ya da dikey geçiş olanağına kavuşturulmuştur.

     Yapılan tüm değerlendirmeler sonucu dönem ya da yıl sonunda ( İlköğretim Okullarında bir yıl bütündür. Ortaöğretim ve Yükseköğretim programlarında dönemlik dersler esastır.) ders notları dikkate alınarak bir sonraki dönem ya da yılki düzeyleri belirlenir.

   Öğrencilerin başarı ve yetersizlik notlarının aşağıdaki şekilde belirlenmesinin daha objektif olacağı düşünülmektedir. İlköğretimde ,100-81 puanın karşılığı beş, 80 ile 61 dört, 60 ile 41 üç, 40 ile 21 iki ve 20-0 bir notla ifade edilir. Düzeyleri ise sırası ile Üstün Yeterli, Çok Yeterli, Yeterli, Az Yeterli,Yetersiz olarak ifade edilebilir. Bu ifadelerin kullanılmasına gerek duyulmadan sırası ile, A,B, C, D, E Düzeyleri diye de ifade edilebilir.Ortaöğretim ve Yükseköğretimde 100-85, beş- Üstün Yeterli, 84-69, dört- Çok Yeterli,68-53 üç- yeterli,52-37, iki-az yeterli, 36-21,bir-yetersiz, 0-20, sıfır-çok yetersiz şeklinde ifade edilebilir.  

         3. Araştırma Geliştirme Merkezi:

         Her türlü bilimsel araştırmalar ve projelerin geliştirilmesi, uygulanıp,denenmesi amacı ile her eğitim kompleksi bünyesinde Araştırma ve Geliştirme Merkezinin açılması esastır.Bu merkez araştırmaları ile ilgili diğer birim, merkez, kurul ve komisyonlarla koordinasyon ve işbirliği içinde faaliyet yapar, toplantılar düzenler.Çalışma sonuçlarını ilgili birimlerle paylaşır.

        4. Öğrenci Bilgi İşlem Merkezi

     Her kampus bünyesinde ayrı ,ayrı olmak üzere ( Öğrenci sayıları az olan kampusların işlevleri ve öğrenci özellikleri dikkate alınarak, kampus yönetimlerince, ortak merkez oluşturabilirler.) öğrenci sayıları, ilgili hizmetler,kayıtlar, dilek ve istekler, bilgi alış verişi, eğitim-öğretim işleri, dilekçe, form, belge, karne vb. yönetmeliklerde belirtilen öğrenci ile ilgili işlerin ve hizmetlerin takibi ve sağlıklı yürütülmesi amacı ile  Öğrenci Bilgi İşlem Merkezleri oluşturulur.

    Bu merkezde görevlendirilecek personel, yapacağı işin ve görevin niteliğine uygun ön lisans mezunlarından istihdam edilir. Yeterli personelin bulunmaması halinde en az lise düzeyinde elaman alınma yoluna gidilir. Ancak ön lisans mezunu müracaatta bulunmuş ise hiçbir koşulda lise- ortaöğretim düzeyinde personel istihdam edilemez. Koşulları aynı olan fazla müracaatta bulunulması durumunda öncelikli olarak bilgisayar bilen elamanlar alınır. Bu da yeterli gelmezse merkezi sınav düzenlenir. Bu Birimin Genel Müdürlüğüne, Eğitim Kampuslarında Genel Müdürlük ve yöneticilik yapan ve görevleri yıl sonunda tamamlanan personelin aday olması ve seçimle seçilmesi esastır. Birim yöneticiliklerine liyakat usulleri ile deneyimli olan personelin aday olması ve demokratik seçimle belirlenir.

      Bu birimler ilgili kampusta eğitim-öğretim yapan öğrenciler bu birime girişteki makinelerden hangi birimle görüşecekleri ile ilgili sıra giriş kağıdını almak koşulu ile her türlü başvurularını, sırası geldiğinde ilgili birim görevlisince çözerler. Kampus birimlerince gönderilen yazıları ilgili birimler yolu ile bilgisayara işler ve yazışmalara gereken cevapları verirler. 

     2. REHBERLİK VE PSİKOLOJİK DANIŞMA

         Rehberlik ve Psikolojik danışma hizmetleri bu alandan yetişmiş uzman kişilerce tüm öğrencilere götürülen öğrenci kişilik hizmetlerini , yönetim ve Sınıf Rehber Öğretmenlerine bu alanda yapılan yardım hizmetlerini içerir. Bu yönü ile düşünüldüğünde eğitimin üç temel fonksiyonundan biri eğitim-öğretim, diğeri yönetim, üçüncüsü de rehberlik ve psikolojik danışma hizmetleridir.Yönlendirmeye önem vermeyen ve öğrenci merkezli olmayan eğitim sistemlerinde rehberlik hizmetleri pek önemsenmediği için bir çok eğitsel ve psikolojik sorunların ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Öğrenmeden ve başarılı olmadan başka bir düşüncesi olmayan öğrenciler bilgi yüklenen robotlara dönüşürken sosyal yönleri gelişmediği için sağlıklı kişilikli bireyler olarak toplumda yer almamaları sonucu bir çok sorunlarla karşılaşmaktadırlar.

          Rehberlik öğrencilerin doğuştan getirdikleri gizil güçlerini ortaya çıkarmak ve optimum kullanmalarına yardımcı olmak, bireysel ayrıcalıklarına uygun eğitim-öğretim ortamlarında en üst düzeyde gelişmelerine katkıda bulunmak, yaş ve gelişim dönemlerine uygun ve olumlu davranışlar kazandırmak, kısaca eğitsel, mesleki, öğretimsel, yönlendirici , kişisel vb. yönlerini  

geliştirici, bireysel ve grup-ekip çalışmaları ile yapılan yardım, uyum , oryantasyon, geliştirme ve psikolojik danışma alanlarında yardım süreçlerini kapsar.

         Rehberlik çalışmaları öğrencilerin kendilerini ve potansiyellerini, meslekleri, programları, programların üst eğitim programları ile ilişkilerini,  kendilerine tanınan olanakları tanımaları, programlar ve yönetmelikler ve diğer konularla ilgili bilgilendirilmeleri, bireysel ayrıcalıklarına uygun üst programlara yönlendirilmeleri, gelişim dönemlerinin özelliklerine uygun olumlu davranışları kazanmaları, sağlıklı ve kişilik sahibi sosyal bir varlığa dönüşmeleri için uygulanan psikolojik ölçme araçları sonuçlarına uygun yapılan bireysel ve grup halindeki yardım süreçlerini kapsar. Bu yönü ile ele alındığında öğrencinin sağlıklı yönlendirilmesi ve psikolojik danışma rehberliğin en önemli ve can alıcı işlevlerini oluşturmaktadır.

         Yönlendirme komisyonlarında, Okul Rehber- Psikolojik Danışmanlarının sorumluluğunu yürüttüğü  200-250  öğrencinin yöneleceği alanın, yaşamındaki kritik ve önemli dönüm noktalarından biri olduğunu bu fırsatı iyi kullanmaları konusunda sağlıklı yapılan rehberlik ve yönlendirme çalışmaları, öğrencinin geleceğinin belirlenmesinde en büyük rolü oluşturduğu bilinmektedir. Bu nedenle bu birim elamanlarına gerekli önem verilmeli ve kaliteli eğitim almaları sağlanmalıdır. Bu hayati olan yönlendirme işlevini yaparken uygulanan ölçme araçlarının çok objektif olarak düzenlenmiş olması ve uygulayanın hatasını ortadan kaldıracak biçimde geçerlilik ve güvenirliği yüksek olmalıdır. Yani  aynı yıl içinde ne zaman uygulanırsa uygulansın,kim tarafından uygulanırsa uygulansın aynı sonuçları vermelidir. Ayrıca uygulayıcıdan kaynaklanan yorumlama,analiz vb. sonuçlardan kendisi sorumlu tutulmalıdır.

         Bu amaçla çeşitli alanlardan uzman kişilerden oluşturulan Rehberlik ve Psikolojik Danışma Merkezi her Eğitim Kompleksinin yapısı içinde zorunlu olarak oluşturulmalıdır. Uzmanlık alanları rehberlik ve okul psikologluğu olan personel ayrıca sene başında yapılan bir planlama dahilinde ilgili kampuslarda oluşturulan birimler aracılığı ile belirlenen sayıda öğrenciye hizmet verebilirler.     ( Rehberlik ve Psikolojik Danışma Kurulu toplantılarında alınan kararlar doğrultusunda eşitlikçi olarak görev almaları planlanır.)

     3. REHBERLİK TEFTİŞ VE DENETİM

      Bu birimler, Ön Eğitim, Okul Öncesi Eğitim ve İlköğretim Kampuslarının amaçlarına ve işleyişine uygun olarak, eğitim-öğretim, sosyal ,kültürel,sportif etkinlikler ve aktiviteler, yönetim, personel ve komisyonların yasa ve yönetmeliklere uygun işleyişine ve faaliyetlerine rehberlik yapıp, yol göstermek, çalışmaları inceleyip, kontrol etmek vb. amacına yönelik rehberlik ve denetimlerde bulunur. Her türlü inceleme, araştırma, rehberlik ve denetim çalışmalarını rapora bağlar. İlgili Kampus yönetimine verir ve ilgili kişiye bir örneğinin tebliğini sağlar.

      Bu amaçla Taşra-İl-Yöre Denetim Birimleri ve Merkezi Denetim Üst Kurulları ile işbirliği, eşgüdüm ve koordinasyon içinde çalışırlar.Toplantılara katılır üst birimlerden gönderilen yazışmalara uygun yönetmelik gereği faaliyet yaparlar. ( Taşra-Yöre-İl Denetim Birimince Ortaöğretim Okulları yani Lise Kampusları denetlenir. Eğitim Kompleksindeki Yükseköğretim Kampusları, merkez, kurul, üst kurul ve bağlı birimler Merkezi Denetim Üst Kurulunca denetime tabii tutulur.)

       Bu amaçla, bu birimde görevli personel aralarında eşit iş bölümü yaparak gruplar ve başkanları belirlenir.Birinci dönemin başında, her dersteki öğretmene rehberlik etmek amacı ile derse girer, yaptığı rehberlik çalışmalarını ve belirlenen hedef davranışlara nasıl ulaşılması gerektiği konusunda rapor hazırlar. Yıl sonundaki denetimlerde, rehberlik raporu doğrultusunda denetim yapması esastır. 

       Yönetmelik gereği, kontrol süreçlerinde ortaya çıkan sorunlar,çağdaş gelişmeler ve yenilikler, hatalı ve noksan uygulamaları düzeltici, yardım edici,uygun koşulların oluşturulması vb. konularda personele yardım ve bilgilendirme süreçlerinde işbirliği,eşgüdüm, koordinasyon içinde nasıl çözümlenmesi gerektiği, bireysel,ekip ve komisyon çalışmalarının istekle yapılması, iş doyumunun sağlanması için ne gibi düzenlemelere gidileceği, çözümler üretileceği,personelin yetki, sorumluluk ve görevlerini uygun kullanıp, kullanmadığı, sınırlılıkları, öğrencilere sorumluluk kazandırılıp, kazandırılmadığı, eğitim-öğretim ve yönlendirmenin sağlıklı ve objektif gerçekleştirilip, gerçekleştirilmediği, bilimsel yöntemler ve araç-gereçlerden ne derecede yararlanılıp, yararlanılmadığı vb. konularda incelemeler yaparak, rehberlikte bulunur. Diğer zamanlarda kontrol,rehberlik ve denetim ağırlıklı inceleme ve araştırmalar yaparak kendini geliştirir. İlgili kurulların ve mesleki amaçlı düzenlenen toplantılarına program doğrultusunda katılır.Denetimler sonrası,  Rehberlik ve Psikolojik Danışma Merkezi ( Bu merkezin kampuslarda görevlendirilen, alanlarında deneyimli uzman  birim yönetim kurulu üyeleri de katılır.) Yönetim Kurulu üyeleri ile toplantı yaparak, işbirliği ve eşgüdüm içinde ihtiyaç duyulan konularda Hizmet-içi  Eğitim Programı hazırlar.  Bu program Planlama ve Programlama Kurulunda takvime bağlanarak, Eylül ayının ilk iki ve Haziran ayının son iki haftasında verilmek üzere programlaştırılır. Program Hizmet-içi Eğitim Seminerleri başlamadan iki hafta önce ilgililere duyurulmak üzere Kampus Yönetimine verilir.

       Bu görevlerinin dışında ilgili Üst Kurullar ve Birimlerce intikal eden ya da Kampus Yönetimine gönderilen, inceleme, araştırma, rehberlik ve denetim görevlerini yönetmeliklere uygun yaparlar.Soruşturmalar Üst Kurullarca yürütülür.Ancak bu birimin görüşüne başvurulur.

       Kontrol süreçlerindeki görevlerini objektif yerine getirebilmeleri, yerinde,sürekli ve objektif gerçekleştirebilmeleri için Eğitim Kompleksine bağlı birim olarak faaliyet yapmaları ve  mesleki açıdan işbirliği içinde bulunduğu Rehberlik ve Psikolojik Danışma Merkezine en yakın olan bir mekanda bu birimin oluşturulması esas olmalıdır. Çünkü rehberlik, inceleme, araştırma, kontrol vb. denetim süreçlerinin gerçekçi, yapıcı, yansız, tarafsız, inandırıcı, objektif ve bilimsel yöntem ve kriterlerle yürütülmesi esastır. Diğer değişle hangi denetim görevlisi tarafından yürütülürse yürütülsün aynı veriler, bulgular ve sonuçlar elde edilmelidir.

 
     
 

Halil TÜRKMEN
Psikolog-Danışman
Rehber Öğretmen

DEVAMI iÇiN TIKLAYIN

 


YASAL UYARI :
Tüm Hakları Kitabın Yazarı Halil TÜRKMEN 'e aittir.
 

 
 

I.Bölüm

II.Bölüm

III.Bölüm

IV.Bölüm

V.Bölüm

VI.Bölüm